Author: Dr Christa van Staden

Vandat ek kan onthou, het die aarde vier oseane gehad. En nou is daar vyf en die moontlikheid dat ‘n sesde wat in die volgende miljoen jaar gaan ontwikkel.

‘n Oseaan word normaalweg omskryf as die wateroppervlak tussen twee of meer vastelande. Sedert 1915 het karteerders vier oseane (met hulle seë) geïdentifiseer, naamlik die Stille Oseaan, die Indiese oseaan, die Arktiese oseaan en die Atlantiese oseaan.

Die Stille oseaan is die grootste en beslaan ongeveer ‘n derde van die aarde se oppervlak. Hierdie oseaan lê tussen Australië en Asië aan die een kant en Noord- en Suid-Amerika aan die ander kant. Interessant om te weet as mens in gedagte hou dat die aarde se oppervlakte ook 30% beslaan.

Die Atlantiese oseaan is die tweede grootste en beslaan ongeveer 20% van die aarde se oppervlak. Hierdie oseaan verbind Afrika en Europa met die ander kant van Noord- en Suid-Amerika.

Die Indiese oseaan is die derde grootste en bied ‘n belangrike handelsroete tussen Afrika en Indië omdat die twee vastelande verbind word.

Die Arktiese oseaan word by die noordpool aangetref en is die minste sout van al die oseane weens die vars water wat gereeld vorm as yslae smelt.

En onlangs, op 8 Junie 2021 om presies te wees, is ‘n vyfde oseaan benoem, naamlik die Suidelike oseaan. Soos sy naam aandui, word hy by die suidpool, of Antarktika aangetref. Die oseaan is benoem omdat hy op belangrike wyses verskil van die drie oseane wat aan hom grens, naamlik die Stille, Indiese en Atlantiese oseaan. Anders as in die gewone sin van die woord oseaan, word die oseaan nie tussen twee of meer vastelande aangetref nie, maar omring die Suidelike oseaan die hele Antarktika (sien foto). Sommiges verwys na hierdie oseaan as die Antarktiese oseaan.

Ek vind dit baie interessant dat die nuwe oseaan in my leeftyd benoem is. Heel waarskynlik omdat ek nou my Geografie aantekeninge sou moes aanpas om erkenning aan die vyfde oseaan te gee. Ek kan byna met sekerheid voorspel dat hierdie oseaan deel van die matrieks se eindeksamen gaan vorm. Dit is ‘n belangrike gebeurtenis as ‘n nuwe oseaan na meer as ‘n eeu benoem word.

Die uitsig van ‘n sesde oseaan wat gaan vorm, voel nie soos ‘n werklikheid nie omdat dit binne die volgende miljoen jaar gaan gebeur. As die voorspelling natuurlik waar is … Geeneen van ons gaan dan nog die aarde bewandel nie.